Als commissarissen van de federale regering in de provincies hebben de gouverneurs opdrachten gekregen om de uitvoering en de toepassing van de federale regelgeving te verzekeren. Het gaat om een heel verscheiden takenpakket in de volgende domeinen:
civiele veiligheid en noodplanning,
politionele veiligheid en openbare orde,
specifiek administratief toezicht op de werking van de lokale politie,
wapenwetgeving,
brandweer,
behandeling van rampenschade.
Daarnaast zijn de provinciegouverneurs betrokken bij de beleidsvoorbereiding van de taken die hun zijn toevertrouwd. De provinciegouverneurs zijn ook commissarissen van de regeringen van gewesten en gemeenschappen. Voor de uitoefening van hun federaal takenpakket stelt de FOD Binnenlandse Zaken federale ambtenaren ter beschikking van de gouverneurs.
In het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad is er een hoge ambtenaar en een vicegouverneur. De vicegouverneur wordt benoemd en afgezet door de Brusselse regering.
De vicegouverneur, die perfect tweetalig is, moet erop toezien dat de wetten en reglementen over het gebruik van talen in bestuurszaken toegepast worden in de gemeenten van het administratief arrondissement. Hij heeft hetzelfde statuut als een provinciegouverneur.
In 2016 hebben de operationele agenten van de Civiele Bescherming meer dan 70.000 uur aan interventies gepresteerd. In 30 % van de gevallen hadden deze te maken met vervuiling, wateroverlast of ontmanteling van drugslabo’s en cannabisplantages.
Goedkeuring van de erkenningsdossiers “veiligheidsberoepen – gemeenschapswacht”
Om de opleiding “veiligheidsberoepen – gemeenschapswacht” te geven, moeten de scholen van het secundair onderwijs over een erkenning beschikken. Hetzelfde geldt voor de opleidingsinstituten waartoe de gemeenten zich richten voor de verplichte opleiding van de gemeenschapswachten.
In 2016 is deze erkenning (van vijf jaar) vervallen. De Directie Lokale Integrale Veiligheid heeft een nieuwe erkenningsprocedure opgestart voor de komende vijf jaar.
De volgende instellingen hebben een erkenning gekregen:
13 instellingen voor secundair onderwijs in de Franse Gemeenschap,
14 instellingen voor secundair onderwijs in de Vlaamse Gemeenschap,
Opleidingen iCoach: naar een veiliger internet voor jongeren
Met het project iCoach hebben Child Focus en de FOD Binnenlandse Zaken een partnerschap tot stand gebracht tussen de politie en de preventiediensten van de gemeenten. Het doel is het opleiden van personeelsleden die zich willen inzetten voor de online veiligheid van minderjarigen en preventiesessies willen verzorgen. In deze opleiding leren ze hoe kinderen het best omgaan met het internet.
De opleiding bestaat uit interneteducatie (gebruik, cybertendensen, opportuniteiten en risico’s), maar ook uit pedagogische technieken voor groepsbeheer. Het programma omvat eveneens de educatieve tools van Child Focus. In de loop van de opleiding ontvangen de deelnemers een certificaat “iCoach” als bewijs van het delen van een positieve visie en een gemeenschappelijke expertise rond de educatie van kinderen op het vlak van online media.
Dit project brengt eveneens de sleutelactoren (politie en preventiediensten) bij elkaar via een netwerk van opleiders “iCoach”. Dit project steunt tevens de steden en gemeenten bij de uitwerking van hun veiligheids- en preventiebeleid omtrent internet.
Tussen september en oktober 2016 zijn er vier opleidingssessies georganiseerd in de Brusselse regio en in de provincies Luik en Vlaams-Brabant. Meer dan 100 politieagenten, preventieambtenaren en gemeentemedewerkers hebben zich hiervoor ingeschreven. Naar aanleiding van de grotendeels positieve evaluatie lopen deze opleidingen door in 2017 en worden ze uitgebreid naar het hele land.
Na 2015 is er in 2016 eveneens een toename van het aantal pv’s dat opgesteld is door de politiediensten (externe pv’s). In 2016 heeft de politie een totaal van 1.607 pv’s opgemaakt die behandeld worden door de Directie Controle (tegenover 806 in 2015 en 310 in 2014).
Deze toename is het resultaat van het toenaderings- en informatiebeleid naar de politiezones toe. Op die manier wordt de uitstekende samenwerking aangetoond tussen de diensten en de toenemende investering van de verschillende actoren bij de regeling van de private veiligheid.
Het aantal controles blijft stabiel ondanks een daling van de personeelsbezetting in 2016 en een duidelijke toename van het aantal te behandelen pv’s.
Eind 2016 is de aangepaste versie van het koninklijk besluit betreffende de basisnormen bekendgemaakt. Deze wijziging behelst de afstemming van bepaalde voorschriften op de Europese normen (aangaande liften bijvoorbeeld). Zij vereenvoudigt en vermindert tevens de administratieve lasten voor de burger.
Bilateraal Frans-Belgisch akkoord in de transportsector
Als coördinator van de veiligheid van de kritieke infrastructuren vervult het Crisiscentrum een opvolgings- en ondersteuningsopdracht bij verschillende partners. In 2016 leidde dit tot grote vooruitgang in de (sub)sectoren van het spoorwegtransport, elektriciteit en gas, financiën en ruimtevaart:
goedkeuring van de lijst van de kritieke infrastructuren van de financiële sector (Nationale Bank) en van het spoorwegtransport (FOD Mobiliteit);
opvolging van de contacten tussen de exploitanten en de bevoegde politiediensten om de eventuele interventies voor te bereiden en de informatie-uitwisseling tussen hen te verbeteren;
bijdrage aan de opstelling van het ontwerp van koninklijk besluit betreffende de kritieke groepen in de subsector van de elektriciteit (Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle – FANC);
deelname aan de werkzaamheden voor de opstelling door OCAD van de strategische dreigingsevaluaties voor de ruimtevaartsector (navigatiesystemen via satellieten) en de energiesector (elektriciteit en gas).
In mei 2016 heeft het Crisiscentrum, als EPCIP-contactpunt (European Program for Critical Infrastructure Protection), met Frankrijk een bilateraal akkoord opgesteld en gesloten voor de aanduiding van Europese kritieke infrastructuren tussen Frankrijk en België in de transportsector.
Dit akkoord kwam bovenop de andere met Frankrijk gesloten akkoorden voor de Europese kritieke infrastructuren van de elektriciteits- en gassector. Deze akkoorden beogen de grensoverschrijdende samenwerking te ontwikkelen en te versterken in geval van een zwaar veiligheidsincident dat zich voordoet in een van deze infrastructuren.
In 2016 is voor de 80 rally’s die in België georganiseerd zijn de verbodsregel van alle publiek over een afstand van 10 meter toegepast langs beide kanten van het parcours. Verschillende honderdduizenden toeschouwers konden deze rally’s in alle veiligheid bijwonen zonder dat er gewonden of doden vielen.
Bijna 1.000 leerlingen in 17 scholen geïnformeerd over de risico's
In juni 2016 trok het Crisiscentrum met de Federal Truck naar een twintigtal Belgische gemeenten waar het Seveso-risico bestaat. Via een animatie kwamen de burgers er meer te weten over de dichtbijgelegen Seveso-ondernemingen. Ze leerden er ook de goede reflexen om aan te nemen in geval van een alarmering en hoe ze zich moeten voorbereiden op een noodsituatie.
In november en december 2016 ging het Crisiscentrum opnieuw de Belgische wegen op met de Federal Truck en ontmoette bijna 1.000 leerlingen van het 5de en 6de leerjaar en van het 1ste en 2de middelbaar in 17 scholen. Het doel was om de jongeren te sensibiliseren voor risico’s en crisissituaties.
Via spel en ontdekking kregen deze leerlingen informatie over het belang om zich voor te bereiden op een risico. Ze leerden ook hoe ze moeten reageren bij een storm, overstroming, massabeweging of wanneer de alarmeringssirenes weerklinken.
De school is een ideale plek voor risico-educatie, -preventie en -cultuur, want kinderen zijn:
de meest kwetsbare burgers: ze moeten geïnformeerd worden over hoe ze zichzelf kunnen beschermen en over de aan te nemen gedragingen;
de volwassenen van morgen: ze kunnen automatismen aanleren voor de lange termijn;
de uitgelezen ambassadeurs: eens gesensibiliseerd, kunnen ze op hun beurt hun ouders en naasten informeren.
Versterking van (de voorbereiding op) het crisisbeheer
In 2016 zijn (een dertigtal) nieuwe medewerker aangetrokken om tijdens een noodsituatie de fundamentele functies van het Crisiscentrum te kunnen opnemen, voornamelijk op het niveau van de permanentie 24u/7d (administratie, omkadering en continudiensten). Het is de eerste stap van de noodzakelijke versterking van het Crisiscentrum.
Sinds december 2016 kan het Seveso-versterkignsteam van de Directie Noodplanning rekenen op enkele nieuwe medewerkers. Deze directie werkt, samen met de provinciegouverneurs, aan de opstelling van de nood- en interventieplannen. Ze organiseert ook oefeningen voor de 214 chemische bedrijven die als Seveso-hogedrempelonderneming geclassificeerd zijn.
Drie collega’s zijn de in 2016 opgerichte Passagiers Informatie Eenheid komen versterken. Deze dienst wordt in 2017 verder uitgebouwd.
Om tegemoet te komen aan de nieuwe opdrachten en de nieuwe personeelsleden optimaal te integreren, kreeg het Coördinatieorgaan voor de Dreigingsanalyse (OCAD) een nieuwe structuur en een nieuw organogram.
De conferentie Smart@Fire vond plaats in Brussel op 14 en 15 december 2016. Ze vormde het slot van het Europees project gewijd aan de ontwikkeling van een intelligent persoonlijk beschermingssysteem voor brandweerlieden. De uitrusting moet informatica-oplossingen integreren om de kritieke lichaamsfuncties en de locatiegegevens te registreren en door te sturen naar de commandopost.
De FOD Binnenlandse Zaken heeft in 2016 de “Passagiers Informatie Eenheid” (PIE) bij het Crisiscentrum opgericht. Deze eenheid is bevoegd voor de registratie en verwerking van passagiersgegevens (Passenger Name Record of PNR). Naast de eerste aanwervingen voor de creatie van de PIE werd met steun van het Fonds voor Interne Veiligheid een business analyse uitgevoerd om de nodige vereisten vast te leggen voor de ontwikkeling van een IT-systeem.
Ook werd er intensief overlegd tussen de politie-, inlichtingen- en veiligheidsdiensten om de samenwerking te stroomlijnen. Dat de Belgische overheid de analyse van passagiersgegevens hoog op de agenda plaatst, werd nogmaals benadrukt door op korte termijn werk te maken van een wetgevend kader voor de verwerking van de gegevens en het initiatief van minister Jan Jambon om ook voor hogesnelheidstreinen een gemeenschappelijke aanpak met de buurlanden te onderhandelen.
In november 2016 heeft de FOD Binnenlandse Zaken, in samenwerking met de Rutgers-universiteit (USA) en het Egmont-instituut, de Belgische en buitenlandse actoren samengebracht die gespecialiseerd zijn in de strijd tegen het gewelddadig extremisme (politiediensten, steden en gemeenten …). Ze bekeken er de verschillende initiatieven en goede praktijken die in dat kader genomen zijn.
De derde editie van de nationale actieweek tegen inbraak liep van 24 tot 30 oktober 2016. Tijdens deze editie is bijzondere aandacht besteed aan de senioren. Het hoogtepunt van de week, de actiedag “1 dag niet”, vond plaats op vrijdag 28 oktober. Er zijn 677 initiatieven geregistreerd: 413 in Vlaanderen, 202 in Wallonië en 62 in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Op 27 september 2016 is er een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. Dit akkoord zorgt ervoor dat de strijd tegen sociale fraude en zwartwerk in de sector van de private bewaking kan worden opgevoerd. Het gaat verder dan een samenwerking tussen overheidsdiensten omdat de bewakingssector zelf eraan deelneemt. Vier sleutelwoorden vatten de doelstellingen van dit akkoord perfect samen: samenwerking, preventie, opsporing en sanctie.
Op zaterdag 17 september 2016 vond de 2de editie van de Belgian Fire Games plaats. Tijdens dit evenement namen 22 brandweerteams uit de verschillende hulpverleningszones van het land en van de Brusselse brandweer het tegen elkaar op in zes technische en sportieve proeven. De zes brandweerlieden van de hulpverleningszone Vlaams-Brabant West wonnen deze nationale wedstrijd. In 2017 vliegen ze naar Los Angeles om er België te vertegenwoordigen op de World Police and Fire Games.
Gelet op de snelle technologische evolutie van de moderne maatschappij, is het “cyberrisico” het voorwerp van noodplannen, noodprocedures en specifieke oefeningen.
In april 2016 is een cel “cyberveiligheid” opgezet binnen het Crisiscentrum. Het Crisiscentrum heeft tevens bijgedragen aan het opstellen van het “cybernoodplan” van het Centrum voor Cybersecurity België en deelgenomen aan verschillende (inter)nationale oefeningen (Europese Unie, NAVO, Nationale Bank van België en kritieke infrastructuren van de financiële sector).
Ter gelegenheid van de feestelijkheden op 21 juli 2016 heeft de FOD Binnenlandse Zaken een “Veiligheidsdorp” opgezet. Dat strekte zich uit van de Regentschapsstraat tot op de Zavel in Brussel.
Het veiligheidsthema is op een positieve manier aan bod gekomen: preventie, partnerschap, expertise, knowhow, hoe handelen in bepaalde situaties …
Op 13 juli 2016 is een nationale rekruteringscampagne voor vrijwillige brandweerlieden gelanceerd. De onderliggende gedachte is dat er een brandweerman of -vrouw in elk van ons schuilt. De Civiele Veiligheid heeft de website ikwordbrandweer.be gecreëerd. Deze website is het informatiepunt voor iedereen die brandweerman of -vrouw wil worden. De website bevat veel informatie over het te volgen traject om vrijwillig brandweerman te worden, alsook de vacatures van elke hulpverleningszone.
Als gevolg van de competitiehervorming door de Pro League, die in werking is getreden voor het seizoen 2016-2017, zijn de “voetbalwet” en zijn koninklijke uitvoeringsbesluiten aangepast.
Deze cel is operationeel sinds 1 mei 2016 en vervult de volgende opdrachten: opvolging van de screening van de asielzoekers, administratieve opvolging van de haatpredikers, oprichting en leiding van een werkgroep “asiel en migratie” geïntegreerd in het Plan Radicalisme, opvolging van de individuele dossiers en ondersteuning van de uitvoeringsdiensten van de Dienst Vreemdelingenzaken.
Van 26 april tot 20 juni 2016 vervingen 245 vrijwilligers van de Civiele Bescherming, op vraag van de FOD Justitie, de stakende penitentiaire beambten in 26 gevangenissen. Hun opdracht gedurende 56 dagen bestond in het uitdelen van maaltijden aan de gevangenen. Ze hebben samen 23.023 werkuren gepresteerd en in totaal 37.727 km afgelegd.
Elk jaar kent de European Emergency Number Association (EENA) een prijs toe aan een Europese burger die een of meer mensenlevens gered heeft door de 112 te bellen. Op 6 april 2016 is de 112-award tijdens een ceremonie in Praag overhandigd aan de zesjarige Shayan.
Van 31 maart tot 10 april 2016 heeft de Federal Truck België doorkruist (Brussel, Couvin, Florennes, Gent, Hasselt, Leuven, Luik, Lier, Messancy en Middelkerke). Via verschillende acties kregen de burgers preventieadvies tegen inbraak.
Van 1 maart tot 25 april 2016 konden de kijkers van de VRT het programma “De Noodcentrale” volgen. Zo ontdekten ze het dagelijkse werk van elf operatoren en calltakers van de noodoproepcentrales 112/100 en 101 van Antwerpen. In 2017 zal de VRT een tweede seizoen van dit programma uitzenden. Er is een Franstalige reeks gepland op RTL-TVI, die zich zal afspelen in de noodoproepcentrale van Luik.
Het Crisiscentrum coördineerde de verschillende betrokken diensten en overheden om toe te zien op de hulpverlening aan de slachtoffers en op de veiligheid en informatie van de bevolking.
De Civiele Bescherming nam deel aan de opsporing en evacuatie van de slachtoffers van de aanslagen.
Het koninklijk besluit betreffende de lokale noodplanning bestond op 16 februari 2016 tien jaar. Dit was de gelegenheid om te starten met een herziening. Er zijn twee studiedagen en twee workshops georganiseerd. Er waren bijna 200 deelnemers van de hulp- en interventiediensten, gemeentelijke en provinciale overheden.
De kadernota integrale veiligheid 2016-2019 legt een strategisch/beleidsmatig referentiekader vast op het vlak van veiligheid, waarin een integrale en geïntegreerde aanpak wordt omschreven en ten uitvoer gelegd (op het niveau van de federale regering) voor een bepaald aantal fenomenen die verband houden met veiligheid en/of criminaliteit.
Deze aanpak zal worden ontplooid en geoperationaliseerd tijdens deze legislatuur en zal worden gemonitord en geëvalueerd op tussentijdse basis door de FOD’s Justitie en Binnenlandse Zaken. De Algemene Directie Veiligheid en Preventie wil bijzondere aandacht besteden aan de fenomenen radicalisme, diefstal, geweld, overlast en cybercriminaliteit.
2016 was een bijzonder intens jaar voor de veiligheidsdepartementen.
De FOD Binnenlandse Zaken is geconfronteerd met het beheer van verschillende crisissen, waaronder natuurlijk de tragische aanslagen in Brussel op 22 maart 2016, die heel wat levens ingrijpend veranderd hebben …
In deze omstandigheden is het bijzonder geruststellend te kunnen rekenen op hulpverlenings- en veiligheidsdiensten die op professionele wijze en met kennis van zaken te werk gaan. Sinds die ene dag geven deze diensten dagelijks blijk van een buitengewone veerkracht door “eenvoudigweg” hun werk op te nemen en door zich verder in te zetten voor de veiligheid van de burger. Ik wil hen dan ook van harte bedanken voor hun toewijding en hulde brengen aan hun moed.
De FOD Binnenlandse Zaken, de veiligheids- en inlichtingendiensten en de gerechtelijke overheden vormen de schakels van de keten die voor een grotere veiligheid voor onze burgers moet zorgen. Hiertoe ontwikkelt de FOD Binnenlandse Zaken synergieën met zijn partners en concretiseert hij die krachtenbundeling op het terrein. Zo hebben wij samen met het OCAD een grondige reflectie gevoerd die de samenwerking op het vlak van de preventie van radicalisme versterkt, zowel nationaal als Europees.
Ik ben mij bewust van de omvang van de taak die ons nog rest. Daarom moeten wij ons departement verder transformeren, zijn capaciteit om gebeurtenissen te voorzien permanent vergroten en weerstand bieden aan de schokken en de crisissen die onze omgeving verstoren. In die optiek zijn in 2016 verschillende projecten met een maatschappelijke draagwijdte uitgevoerd. Ik denk daarbij aan de modernisering van het Rijksregister, de initiatieven van het Crisiscentrum met betrekking tot de cyberdreiging of de wet betreffende de verwerking van de passagiersgegevens (PNR).
Onze organisatie wil speciaal aandacht besteden aan innovatie als motor van haar vermogen om het hoofd te bieden aan toekomstige veranderingen. Ze stelt de burger centraal door hem meer online toegankelijke diensten zoals “Mijn Dossier” of moderne alarmeringsmiddelen zoals BE-Alert aan te bieden.
Citius, altius, fortius
(Pierre de Coubertin)
We hebben nog heel wat uitdagingen voor de boeg. Ik verbind mij ertoe om de FOD Binnenlandse Zaken verder te doen evolueren naar een moderne, open organisatie die cohesie en eenheid bevordert en een omgeving biedt met ruimte voor waarden als tolerantie en diversiteit.
Isabelle Mazzara
Voorzitster van het directiecomité van de FOD Binnenlandse Zaken
Er is een samenwerking opgezet tussen de Dienst Vreemdelingenzaken en de inlichtingendiensten. Sinds december 2015 voeren de Staatsveiligheid en de Algemene Dienst Inlichtingen en Veiligheid (Defensie) een systematische screening van elke asielzoeker uit.
Uw veiligheid, ons beroep.
We use cookies on our website to give you the most relevant experience by remembering your preferences and repeat visits. By clicking “Accept”, you consent to the use of ALL the cookies.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
